۱۰۰ مقاله ی برتر آلتمتریک ۲۰۱۹ منتشر شد

آلتمتریک[۱] چیست؟  

آلتمتریک یک شرکت علوم اطلاعاتی است که هدف آن پیگیری و تحلیل فعالیت‌های آنلاین پیرامون موضوع‌های علمی می‌باشد. این شرکت بیانات پژوهشگران یا عموم مردم درباره نتایج تحقیقات منتشر شده در رسانه‌های اصلی[۲]، اسناد سیاسی[۳]، شبکه های اجتماعی، وبلاگ ها و دیگر منابع علمی و غیرعلمی را جمع‌آوری می‌کند. با این روند تصویری برجسته از تأثیرهای یک کار علمی به وجود می‌آورد. آلتمتریک با بعضی از بزرگترین ناشران، سرمایه گذاران و مؤسسات سراسر جهان همکاری می‌کند تا داده‌های خود را به شکلی معتبر و قابل دسترس ارائه نماید.

معرفی شرکت آلتمتریک altmetric – کسب و کارهای مبتنی بر کتابداری

آلتمتریکس[۴] چه هستند؟

آلتمتریکس (دگرسنجه ها) معیارها و داده‌های کیفی هستند که  نشان می‌دهند چندبار مقالات یا دیگر منابع علمی مانند مجموعه داده‌ها، در سراسر جهان مورد بحث و استفاده قرار گرفته‌اند.

آلتمتریکس می‌توانند شامل مطالب داوری شده اف ۱۰۰۰ [۵]، استنادهای ویکی‌پدیا و اسنادهای سیاست عمومی[۶]، بحث های موجود در وبلاگ‌های پژوهشی، مطالب رسانه‌های اصلی، نشانه‌گذاری‌ها[۷] در مدیریت منابع مانند مندلی و اشاره ها در شبکه های اجتماعی مانند توئیتر و فیس بوک باشند.

۱۰۰ مقاله ی برتر آلتمتریک[۸] چیست؟

“Altmetric Top 100” یک لیست سالانه از صد عنوان پژوهش‌هایی است که بیشترین توجه عموم (در وب اجتماعی) را در طول سال به خود جلب کرده است. این لیست از سال ۲۰۱۳ هر ساله منتشر شده است.

شیوه ایجاد لیست ۱۰۰ مقاله ی برتر آلتمتریک

در نوامبر هر سال این شرکت فهرستی از بحث برانگیزترین پژوهش‌های پایگاه اطلاعاتی خود را که در ۳۶۵ روز گذشته منتشر شده‌اند، استخراج می‌کند. سپس مطمئن می‌شود که پژوهش اصلی (برای مثال سرمقاله یا سیستماتیک رویو نباشد) داوری شده یا برای چاپ در نظر گرفته شده باشد.

پس از آن لیست استخراج شده براساس امتیاز میزان جلب توجه آلتمتریک[۹]  و بررسی کردن موارد زیر (با استفاده از ابزار دستی و خودکار) به ۱۰۰ مورد کاهش یافته و رتبه بندی می‌شود:

• وضعیت دسترسی آزاد به مقاله؛
• ناشر؛
• حوزه موضوعی؛
• وابستگی سازمانی نویسنده؛
• کشور نویسنده؛
• آژانس سرمایه گذار؛
• تاریخ انتشار (تاریخ اولین انتشار آنلاین).

همچنین صفحه جزئیات آلتمتریک[۱۰] هر مقاله به طور دستی بررسی می شود تا مقالاتی که به طور غیرطبیعی توجه زیادی را به خود جلب کرده اند، وارد لیست صدتایی نشوند.

شیوه محاسبه امتیاز میزان جلب توجه آلتمتریک

این امتیاز از یک الگوریتم خودکار به دست می‌آید و بیانگر میزان وزن توجهی است که یک پژوهش به دست آورده است. چون دسترس‌پذیری انواع منبع به صورت نسبی است برای توجه‌ها، وزن در نظر گرفته شده است (برای مثال یک مقاله خبری که به پژوهشی اشاره می‌کند، با احتمال بیشتری نسبت به پست یک وبلاگ دیده می‌شود.)

باید توجه داشت که امتیاز میزان جلب توجه آلتمتریک یک مقاله در وب‌سایت ۱۰۰ تاپ، ممکن است با امتیازی که در صفحه جزئیات آلتمتریک برای آن بیان شده متفاوت باشد. این تفاوت به علت چند وجهی بودن صفحه جزئیات آلتمتریک است؛ در حالی که وب‌سایت ۱۰۰ تاپ، تصویری کلی از آنچه در یک سال اتفاق افتاده را نشان می‌دهد.

در موارد نادری ممکن است امتیاز ۱۰۰ تاپ از امتیاز صفحه جزئیات بیشتر باشد که این به علت تغییر تعداد اشاره‌‌ها و چگونگی اختصاص دادن وزن به اشاره‌های مختلف است.

منابع پیگیری شده برای برآورد میزان توجه

شرکت آلتمتریک بیش از پنجاه نوع منابع داده‌ای مختلف، شامل اسنادهای سیاست عمومی، مقالات خبری، پست‌های وبلاگ‌ها،  اشاره در برنامه‌های درسی[۱۱] و شبکه‌های اجتماعی را پیگیری می‌کند.

بالاترین امتیاز میزان جلب توجه آلتمتریک

تاکنون بالاترین امتیاز میزان جلب توجه (نوامبر ۲۰۱۸) ۱۱۹۸۰ بوده است. این امتیاز به مقاله‌ای با نام “How Diversity Works” تعلق گرفته که در سال ۲۰۱۴ در مجله علمی Scientific American چاپ شده است.

روندهای خاص موجود در لیست های منتشر شده

از سال ۲۰۱۳ مقالات پژوهشی حوزه سلامت بیش از هر حوزه ای در لیست‌ها قرار گرفته اند؛ بیشتر نویسندگان مقالات لیست‌های ۱۰۰ تایی، از مؤسسات آمریکا و انگلیس بوده‌اند؛ از نظر مجلات، مجله نیچر[۱۲] با ۷۲ مقاله طی سال‌های ۲۰۱۷-۲۰۱۳ در صدر مجله‌های حاضر در لیست قرار دارد و پس از آن ساینس[۱۳] با ۵۰ و پی ن ای اس[۱۴] با ۳۶ مقاله در رده‌های بعدی هستند. روند خاصی با توجه به وضعیت دسترسی آزاد  پژوهش‌ها در لیست‌های منتشر شده دیده نمی‌شود. ۳۰ تا ۴۰ درصد از مقالات، در هر سال، دارای دسترسی آزاد هستند.

موارد و چگونگی استفاده از اطلاعات ۱۰۰ تاپ

ناشران، مؤسسات، پژوهشگران و سرمایه گذاران بیشتر از گذشته اطلاعات آلتمتریک را برای پیگیری و گزارش دادن تأثیر پژوهش‌هایشان استفاده می‌کنند. مقالات مشهور فهرست ۱۰۰ تایی، مثالی از چگونگی تأثیر یک پژوهشگر یا شرکت در حوزه خاصی هستند که تعامل گسترده عموم را با آثار نشان می‌دهند.

منبع:
https://www.altmetric.com/top100/home/about

 

[۱] .Altmetric

[۲] . mainstream media

[۳] . policy documents

[۴] . Altmetrics

[۵] .  Faculty of 1000

[۶] . public policy documents

[۷] . bookmarks

[۸] . Altmetric Top 100

[۹] . Altmetric Attention Score

[۱۰]. Altmetric Details Page

[۱۱]. mentions in syllabi

[۱۲] . Nature

[۱۳] . Science

[۱۴] . PNAS